#18 Links: Για διάβασμα.

1. Τα μαθηματικά διαψεύδουν τις θεωρίες συνωμοσίας.

Ξέρετε, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι πιστεύουν ότι ποτέ δεν πήγαμε στο φεγγάρι και μπορεί αυτό να είναι ένα παγκόσμιο μυστικό, ή υπάρχουν άλλοι οι οποίοι θεωρούν ότι μας ψεκάζουν, για αυτό είμαστε αυτό που είμαστε ή ότι δεν είμαστε αυτό που έπρεπε να είμαστε (λολ ωρε) τέλος πάντων. Ή υπάρχουν κι άλλοι οι οποίοι νομίζουν ότι οι φαρμακευτικές εταιρίες μας κρύβουν το φάρμακο για τον καρκίνο κι αυτό θα μπορούσε να μείνει μυστικό για πάντα.   

Η επιστήμη όμως, μετράει πράγματα και αποδίδει δεδομένα τα οποία δύσκολα αμφισβητούνται, αυτό κάνει κι ο Δρ. Ντέιβιντ Ρόμπερτ Γκράιμς, συλλέγει δεδομένα για τις μπουρδοσυνομωσίες και προσδιορίζει μετά από πόσο χρόνο θα αποκαλυφθούν, αν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Στο τέλος, λέει, τίποτα δεν μένει κρυφό άρα δύσκολα μπορεί να υπάρξει συνομωσία για μεγάλο χρονικό διάστημα. #SorrynotSorry

Οι επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη δεν συνέβησαν ποτέ: αυτό θα απαιτούσε την εμπλοκή 411.000 εργαζομένων της NASA και θα είχε αποκαλυφθεί σε 3 χρόνια και οκτώ μήνες.

Η κλιματική αλλαγή είναι απάτη: θα απαιτούσε τη σιωπή 405.000 επιστημόνων και θα είχε αποκαλυφθεί σε 3 χρόνια και 9 μήνες.

Τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό: θα απαιτούσε 736.000 άτομα σε υπηρεσίες υγείας και φαρμακοβιομηχανίες και θα είχε αποκαλυφθεί σε 3 χρόνια και δύο μήνες. 

Οι φαρμακοβιομηχανίες αποκρύπτουν τη θεραπεία για τον καρκίνο: θα απαιτούσε 714.000 συνωμότες και θα είχε αποκαλυφθεί σε 3 χρόνια και τρεις μήνες.

2. Το «τοπίο» της θεωρίας χορδών: Συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο Μπαχά.

Ο Κωνσταντίνος Μπαχάς διευθύνει το εργαστήριο θεωρητικής φυσικής στη φημισμένη σχολή École normale supérieure στο Παρίσι.

Για εκείνους τους επιστήμονες που πιστεύουν ότι η πρόοδος είναι η αναγωγή των φυσικών φαινομένων σε κάποιες, λίγες, θεμελιώδεις και αναπόφευκτες αρχές μια τέτοια εξήγηση θα ήταν απογοητευτική. Από την άλλη, δεν υπάρχει εκ των προτέρων βεβαιότητα ότι με την αναγωγή μπορούν να εξηγηθούν όλα. Ένα παράδειγμα είναι η ερώτηση «γιατί η Γη απέχει περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο;» Σε αυτό δεν υπάρχει κάποια θεμελιώδης εξήγηση. Μπορούμε απλά να πούμε πως αν ήταν πολύ διαφορετική η απόσταση δεν θα υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για να υπάρχει ζωή, και άρα και εμείς για να μετρήσουμε αυτήν την απόσταση. Παρόμοια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ζούμε σε ένα Σύμπαν που επιτρέπει την ύπαρξη του ανθρώπου και ότι αυτό δικαιολογεί εκ των υστέρων τις τιμές των φυσικών σταθερών (όπως η δύναμης της βαρύτητας, η μάζα του ηλεκτρονίου κλπ). Σίγουρα μια τέτοια εξήγηση είναι πολύ λιγότερο πειστική και επιδραστική από ένα υπολογισμό που θα προσδιόριζε ένα μοναδικό Σύμπαν και τις ιδιότητες αυτού. Όμως δεν μπορούμε λογικά να την αποκλείσουμε.

3. Φέρνοντας μαζί το χώρο και το χρόνο για την συμπαντική συμμετρία.

«Πειράματα σε υποατομικά σωμάτια κατά τα τελευταία 50 χρόνια, έδειξαν ότι η Φύση δεν αντιμετωπίζει το ίδιο και τις δυο κατευθύνσεις του χρόνου. Ιδιαιτέρως, υποατομικά σωμάτια που ονομάζονται K και B μεσόνια συμπεριφέρονται ελαφρώς διαφορετικά σε σχέση με την κατεύθυνση του χρόνου. Όταν αυτή η λεπτή συμπεριφορά περιλαμβάνεται σε ένα μοντέλο του Σύμπαντος, αυτό που βλέπουμε είναι το Σύμπαν να αλλάζει από το να είναι σταθερό σε μια στιγμή στο χρόνο προς το να εξελίσσεται συνεχώς. Με άλλα λόγια, η λεπτή συμπεριφορά εμφανίζεται να είναι υπεύθυνη στο να κάνει το σύμπαν να κινείται προς τα εμπρός στο χρόνο. Η κατανόηση πώς, η εξέλιξη του χρόνου, συμβαίνει με αυτόν τον τρόπο, ανοίγει μια ολοκληρωτικά νέα θέα στη θεμελιώδη φύση του ίδιου του χρόνου. Μπορεί ακόμη να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα περίεργες ιδέες, όπως το να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο».

4. «Απόσταση» Φινλανδίας -Ελλάδας στην Παιδεία.

Δεν θέλουν επανάσταση (revolution), θέλουν εξέλιξη (evolution) οι Φινλανδοί, και η κ. Βόλμαρι αξιοποιεί τη ρίμα μεταξύ των δύο αγγλικών λέξεων για να καταδείξει τη φιλοσοφία του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας της, που έχει κατακτήσει την κορυφή μεταξύ των προηγμένων χωρών διεθνώς –η Φινλανδία βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της κατάταξης στον διαγωνισμό PISA του ΟΟΣΑ–, και αποτελεί πρότυπο.Το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας βασίζεται στη σταθερότητα, την οργάνωση και την εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, από το νηπιαγωγείο έως και το πανεπιστήμιο. Οι ίδιοι οι Φινλανδοί δίνουν μεγάλο βάρος στη λειτουργία των θεσμών και εμπιστεύονται τους εκπαιδευτικούς.

5. Γιατί εμπιστευόμαστε τα αποτελέσματα των εξετάσεων;

Ένα ξεπερασμένο σύστημα αξιολόγησης.

Two principles explain why it is never permissible to use a single test result to judge someone’s potential. The jaggedness principle holds that all mental qualities we care about – intelligence, character, talent, performance – are multi-dimensional. Whenever we try to reduce the true complexity of someone’s abilities into a simple number, we lose everything important about the individual.
Secondly, the context principle asserts that performance always depends on the interaction of a specific individual and situation; it is meaningless to evaluate any performance without reference to the particular environment in which the individual performs. Multiple-choice tests will not evaluate someone’s ability to drive a car on the road.

6. Rosalind Franklin: Η «σβησμένη» υπογραφή πίσω από δύο Νόμπελ.

Λογοκλοπή; Κλεφτές ματιές στις σημειώσεις μίας νεαρής γυναίκας που στις αρχές του ‘50 προσπαθούσε επίμονα να χωρέσει την επιστημοσύνη της σε μία κοινωνία ανδρών; Συμφωνία και προπαγάνδα εναντίον της «καημένης Ρόζι», που χωρίς τη συμβολή της δύσκολα ή τουλάχιστον σημαντικά αργότερα θα λυνόταν η αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος όλων των μορφών ζωής και ιών; Ακαδημαϊκός μισογυνισμός και έμφυλες διακρίσεις στα επιστημονικά εργαστήρια της εποχής;   Και ναι, και όχι, και πολύ περίπου, και μισόλογα να συντηρούν μέχρι σήμερα έναν ανοιχτό διάλογο για τη θέση των γυναικών στα εργαστήρια.

7. Αστροφωτογραφίες νυχτερινών τοπίων από τον Άγγελο Μακρή. 

Μέσα από τις φωτογραφίες μου προσπαθώ να περιγράψω το δέος που νιώθω κάθε φορά που στέκομαι ακίνητος κάτω από τον "Κόσμο".

Αυτά που λέτε, καλό Φεβρουάριο να έχετε.